Aanleg

De ideale ligging van de vijver is gedeeltelijk in de zon en gedeeltelijk in de schaduw. Mocht het zo zijn dat u de keuze hebt tussen zon of schaduw, kies dan altijd voor de zon. Schaduw kunnen we maken door middel van planten met drijvende bladeren in de vijver en opgaande beplanting buiten de vijver. Situeer uw vijver niet te dicht bij loofbomen om te voorkomen dat er te veel blad in de vijver terechtkomt.

De vorm die we aan de vijver toekennen zal waarschijnlijk te maken hebben met persoonlijke smaak en vormgeving van de rest van de tuin. Let er met het uitgraven wel op dat de vijver diverse dieptes nodig heeft en het diepere deel (vanaf 65 cm.) minimaal 60 a 75 % van de oppervlakte van de vijver bedraagt. Dit om te voorkomen dat het (ondiepe) water te snel opwarmt en weer afkoelt.

Bedenk dat wanneer de vijver een feit is in onze tuin, we de vijver ook willen zien. Daarom liefst een plaats niet te ver van het woonhuis of terras. Het hierna te noemen punt grootte is in combinatie hiermee van belang.

Maak een vijver niet te klein. Hiermee wil ik niet beweren dat een kleine vijver niet mooi kan zijn, maar de grootte moet aangepast zijn aan de omgeving. Een kleine vijver achter in de tuin zal niet de voldoening geven die mogelijk is. We zien de vijver vanaf het huis of terras onvoldoende of misschien helemaal niet. Willen we een kleinere vijver, leg die dan aansluitend aan het terras of serre. Bepaal eerst ter plaatse de vorm en grootte van uw vijver door middel van een wit lint of iets dergelijks.

Nu is het tijdstip gekomen om ons te oriënteren op de keuze van het te gebruiken materiaal. Eén en ander is sterk afhankelijk van voorkeur en mogelijkheden. We zetten de meest voorkomende soorten even op de rij.

Vaak van polyester, soms van polyethyleen. U kent ongetwijfeld deze, vaak grote, zwarte bakken die op tuincentra e.d. meestal rechtop tegen een muur o.i.d. gezet zijn. Laat u niet misleiden door de grootte. Boven de grond liggend of staand lijkt het heel wat, maar als de vijver eenmaal ingegraven is, oogt hij al een stuk kleiner en als de vijver eenmaal is beplant en begroeid, vraagt u zich vast en zeker af hoe het mogelijk was dat u dezelfde vijver bij aankoop zo groot vond.

Een ideaal materiaal voor de aanleg van de vijver. U bent vrij in vorm, model en grootte. De aanleg is relatief vrij eenvoudig, redelijk in prijs en een onverhoopte reparatie is zo simpel als het plakken van een (fiets)band.
Vijverfolie is bijna op ieder tuincentrum te koop, vaak tegen diverse prijzen. Helaas dus ook van verschillende kwaliteit. Laat u niet verleiden het goedkoopste te nemen, de aanschaf van vijverfolie is maar een onderdeel van de aanleg van de vijver, maar niet het onbelangrijkste. Een eenmaal aangelegde, maar lekke vijver is een bron van ergernis.
Zoals gezegd: er zijn vele soorten en maten vijverfolie verkrijgbaar.

Heel veel toegepast de laatste jaren is vijverfolie van EPDM rubberfolie, meestal 1 mm dik.
De levensduur van dit materiaal wordt minimaal 20 jaar gegarandeerd. De maten van deze soort standaard van de rol zijn 4.27 meter, 6.10 meter, 7.62 meter, 9.15 meter en 12.20 meter.
De maximaal verkrijgbare lengte is 30.50 meter.
Hoewel ook hier elke afmeting, vorm en model mogelijk zijn en de folie ter plaatse op maat aangebracht kan worden.

Wanneer nu al deze dingen bekend zijn, kunnen we de vijver uitzetten en beginnen te graven. Het zou wel handig zijn om vooraf te weten waar we met de vrijkomende grond naar toe willen, een ophoging achter de vijver kan in veel gevallen een even doeltreffende als praktische oplossing zijn. Denk bijvoorbeeld aan het aanleggen van een waterval of rotstuin.
Voor de vormgeving van het vijvercunet verwijs ik u graag naar de voorbeeldafbeeldingen. Zorg in ieder geval dat de vijver diverse dieptes bevat en niet te glooiend is.
Na het uitgraven gaan we de wanden en de bodem afwerken. We brengen een laag (vul- of metsel)zand aan van ± 5 cm en strijken dit secuur glad af. Zorg ervoor dat het bovenste deel, (de rand) 100 % waterpas komt te liggen.

Schematische doorsnee vijveropbouw
In plaats van een laag zand kunnen we ook heel goed een speciaal beschermingsdoek gebruiken, het gaat er in ieder geval om dat eventuele oneffenheden (stenen, stukjes glas e.d.) niet in aanraking kunnen komen met de folie.

Schematische voorstelling diverse dieptes

Nadat het grondwerk verricht is, trekken we de folie op z’n plaats.
Nu is het van belang om de vijver langzaam te vullen met water en tegelijkertijd zoveel mogelijk de vouwen en plooien eruit te trekken.
Als de vijver eenmaal gevuld is met water kunt u niets meer corrigeren. Zodra de vijver tot aan het ondiepe deel gevuld is met water, werken we de randen af. Voor de diverse mogelijkheden zie de volgende beschrijving.

De randafwerking is een der belangrijkste onderdelen bij de vijveraanleg. Eén van de belangrijkste aandachtspunten bij de vijveraanleg is de randafwerking. Nadat de vijver aangelegd en beplant is moeten de gebruikte vijvermaterialen aan het oog onttrokken zijn.

Het is een absoluut minder fraai gezicht wanneer we boven de waterspiegel nog een hele strook vijverfolie zien. Hoe we dat kunnen oplossen, zien we aan de hand van de diverse schetsmatige voorbeelden.

Een praktisch product is de vijverbeschoeiing van gerecycleerd kunststof. (zie afbeelding hieronder) Met dit prachtige materiaal maakt u simpel een degelijke, bijna onzichtbare randafwerking waarbij de folierand helemaal aan het oog ontrokken wordt, niet kan verzakken en de vijverrand niet ontsiert hoeft te worden door een lelijke brede rand van tegels, stenen of turven.

We kunnen ons voorstellen dat je het vijverfolie ook op een zelfde manier tegen een muur of andere wand bevestigd. Klem het folie tussen de muur en de afwerkstrip en bevestig de strip met behulp van slagpluggen.
Let er wel op dat u de (slag)pluggen in de bovenste paar centimeter van de strip bevestigd, omdat je wel door het folie heen boort. Om het extra te bevestigen kunt u de strook folie (maximaal de breedte van de strip + 5 cm.) terugvouwen en op de vijverfolie vastlijmen of kitten.

Er zijn echter meerdere mogelijkheden, afbeelding 2 laat zien hoe een gemetseld muurtje effectief dienst kan doen om het vijverfolie aan het oog te ontrekken.
Hiervoor in de plaats kunt u ook een losse rij natuursteen zoals b.v. zogenaamde ‘Zweedse broden’ gebruiken.
Ook en beschoeiing van (hard)hout kan een prima oplossing zijn.

Hierover blijkt nogal wat verwarring te bestaan. Of u nu wel of niet een voedingsbodem aanbrengt is niet het belangrijkste, wel wat u hiervoor gebruikt. Indien gekozen wordt voor een voedingsbodem, zorg dan dat u een absoluut voedingsarm substraat gebruikt en breng die voedingsbodem aan voordat u de vijver vult met water.
Mocht u voor de optie geen voedingsbodem kiezen, dan zal uw vijver net zo goed en mooi kunnen worden. Na verloop van niet al te lange tijd vormt zich op de bodem een laagje stof, slib e.d. en dat neemt de functie van voedingsbodem op zich. In deze voedingsbodem, die niet te dik mag zijn, ontwikkelen zich bacteriën die de afvalstoffen in de vijver omzetten in voor planten opneembaar voedsel. Ook moet de voedingsbodem luchtig zijn om voldoende zuurstof te kunnen bevatten.

Nu de vijver gevuld is met water en de randafwerking is aangebracht kunnen we de vijver afwerken. Mocht het zo zijn dat de het water door de diverse werkzaamheden troebel of smerig is geworden, dan is het noodzakelijk de vijver leeg te pompen en schoon te maken. Nadat we weer helder water in de vijver hebben, kunnen we als laatste de nog zichtbare randen vijverfolie afsnijden of wegwerken.

Nu is het zover om de planten aan te brengen, lees alles wat u moet weten op de pagina planten. En voor kant en klare beplantingsvoorbeelden voor uw vijver kijkt u hier. (tip)